Y tế thông minh: Cách mạng hoá hệ thống chăm sóc sức khoẻ
Sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ thông tin mới như Internet vạn vật (IoT), Dữ liệu lớn (Big Data), Điện toán đám mây (Cloud Computing) và Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra một cuộc cách mạng trong lĩnh vực y tế. “Y tế thông minh” tiếp tục chuyển đổi toàn diện hệ thống y tế truyền thống, mang lại hiệu quả, sự tiện lợi và cá nhân hoá trong việc chăm sóc sức khoẻ người bệnh.
Một số thay đổi chính của hệ thống y tế thông minh bao gồm:
- Mô hình y tế: Chuyển từ việc chăm sóc lấy căn bệnh làm trung tâm sang lấy người bệnh làm trung tâm.
- Hệ thống hoá thông tin: Từ thông tin hoá dữ liệu lâm sàng sang thông tin hoá dữ liệu y tế theo khu vực.
- Quản lý y tế: Chuyển từ quản lý tập trung sang quản lý cá nhân hoá.
- Phòng ngừa và điều trị: Từ tập trung vào điều trị sang tập trung vào y tế dự phòng.
Khái niệm “Y tế thông minh” có thể bắt nguồn từ ý tưởng “Hành tinh thông minh”(Smart Planet) của IBM, đề xuất năm 2009. Smart Planet là một cơ sở hạ tầng sử dụng cảm biến để nhận biết thông tin, truyền tải qua IoT và xử lý bằng siêu máy tính cùng điện toán đám mây. Điều này cho phép điều phối và quản lý xã hội một cách linh động và chính xác.
Trong lĩnh vực y tế, y tế thông minh là hệ thống dịch vụ sử dụng công nghệ và thiết bị y tế như thiết bị đeo, IoT và smartphone để truy cập thông tin một cách linh hoạt, kết nối mọi người, dữ liệu và tổ chức liên quan đến chăm sóc sức khoẻ, từ đó quản lý và đáp ứng nhu cầu y tế một cách thông minh.
Y tế thông minh có tác động rộng rãi lên nhiều hoạt động y tế, bao gồm phòng ngừa và theo dõi bệnh, chẩn đoán và điều trị, quản lý bệnh viện, ra quyết định về sức khoẻ và nghiên cứu y học, Một số tác động cụ thể:
Từ góc độ bệnh nhân
Bệnh nhân có thể sử dụng các thiết bị chăm sóc sức khoẻ thông minh như thiết bị đeo để theo dõi sức khoẻ mọi lúc, mọi nơi, tìm kiếm hỗ trợ y tế qua trợ lý ảo và sử dụng dịch vụ y tế từ xa.
Từ góc độ bác sĩ
Hệ thống hỗ trợ quyết định lâm sàng thông minh giúp cải thiện quy trình chẩn đoán (như X-quang, MRI). Bác sĩ có thể quản lý thông tin y tế qua nền tảng tích hợp gồm Hệ thống quản lý thông tin phòng thí nghiệm (LIS), Hệ thống lưu trữ và truyền hình ảnh (PACS), Hồ sơ y tế điện tử (EMR, EHR). Các ca phẫu thuật cũng được hỗ trợ bởi robot phẫu thuật.
Từ Góc Độ Bệnh Viện
Công nghệ nhận dạng tần số vô tuyến (RFID) quản lý tài liệu nhân sự và chuỗi cung ứng, sử dụng nền tảng quản lý tích hợp để thu thập thông tin và hỗ trợ ra quyết định. Camera thông minh theo dõi toàn bộ hoạt động, phát hiện tình trạng bất thường của bệnh nhân hoặc phân bổ nhân lực hợp lý.
Từ Góc Độ Nhà Phát Triển Dược Phẩm
Thuật toán máy học và công cụ AI tối ưu hóa quy trình nghiên cứu và phát triển thuốc. AI giúp thiết kế và xác định các cấu trúc phân tử mới, phát triển thuốc dựa trên mục tiêu. Một số nhận định cho rằng việc phát triển thuốc bằng AI rút ngắn thời gian từ 5 năm xuống còn 12 tháng.
Từ Góc Độ Tổ Chức Nghiên Cứu Khoa Học
Sử dụng kỹ thuật học máy và dữ liệu lớn thay vì sàng lọc thuốc thủ công. Trí tuệ nhân tạo Tạo sinh (Generative AI) đang dần trở thành xu hướng mới, thay đổi cách tiếp cận nghiên cứu y học trong những năm tới.
Y tế thông minh không chỉ cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn tối ưu hóa quy trình quản lý và phân bổ nguồn lực. Những tiến bộ này đảm bảo rằng tất cả các bên liên quan đều nhận được dịch vụ và sự hỗ trợ tốt nhất có thể, đồng thời giúp các chuyên gia y tế ra quyết định chính xác và hiệu quả hơn.
Hệ thống y tế thông minh sẽ tiếp tục phát triển và mang lại nhiều lợi ích hơn cho xã hội trong tương lai.
Nguồn: Journal of Global Health Reports
Đưa tin: Phòng Dự án thông tin y tế
Phòng Tổ chức - Hành chính